Nederland mobiliseert

Hardinxveld, 30 september 1914

Ondanks de oorlog gaat in de natuur alles zijn gewone gang.

Beste achterkleindochter,

Het is oorlog in de wereld en Nederland mobiliseert!

Lange tijd heb ik verzuimd je te schrijven, maar momenteel staat ons leven zo op zijn kop dat ik toch weer de behoefte voel jou een bericht te sturen.

Balkancrisis

Het rustige leven in ons dorp werd de afgelopen zomer wreed verstoord door angstaanjagende berichten. De Balkancrisis, ‘zoo lang al het schrikbeeld van den Europeeschen vrede’, zoals de kranten schreven, escaleerde. Een dwaas schoot in juni aartshertog Frans-Ferdinand van Habsburg en zijn vrouw dood. Onbegrijpelijk hoe de daad van een jonge terrorist in Sarajevo voor ons in Hardinxveld zulke grote gevolgen kan hebben. Oostenrijk-Hongarije heeft aan Servië de oorlog verklaard, steeds meer landen raakten er in de afgelopen maanden bij betrokken.

Vluchtelingen

De krant schreef vorige maand: “Laat ons allen toonen, dat wij, door een langen tijd van vrede en voorspoed verwend, niet verleerd hebben om op ferme vastberaden manier te dragen den ernst van de dagen, die zullen komen.”

Er worden comités gevormd tot steun van de gezinnen van opgeroepenen. De lichting van Arie is nog niet aan de beurt, maar ik houd mijn hart vast. Zal de oorlog voorbij zijn voordat ook mijn Arie onder de wapenen geroepen wordt? Ik wil niet achterblijven zonder man, met een klein kind dat haar vader toch ook nodig heeft.
Maar veel erger is het gesteld met de mensen in België. De Duitsers hebben vreeslijk huisgehouden in ons buurland. Grote stromen vluchtelingen trekken onze zuidelijke grens over.

Keulse potten

Verder maak ik me druk over een ‘geruststellend’ bericht van het legerbestuur. Dit laat de bevolking weten dat er in ons land voor geruime tijd meer dan voldoende rijst en meel voorradig is. Dat vind ik geenszins geruststellend. Als men het van hogerhand nodig vindt ons hierover te berichten, moet er sprake zijn van dreigende tekorten. Gelukkig hebben we onze moestuin en boomgaard. Méér dan ooit span ik mij in om de oogst te conserveren en de Keulse potten in mijn kelder te vullen.

Schrijf je me eens hoe jij het maakt? Ik hoop dat er bij jullie vrede heerst.

Je liefhebbende Plonia