Over de kraamtijd

Aan het voeteneinde van de bedstee hebben veel
mensen een kribje. Daar slaapt hun zuigeling.
Hardinxveld, 11 februari 1913

Beste Anne Marie,

Uit je laatste bericht kan ik opmaken dat je al van mij geleerd hebt. Water moet men zeker niet wegspoelen als het nog bruikbaar is voor een nuttig werk. En kamperen raad ik je af. De vossen en ratten kunnen aan je tenen knagen en je kunt door de nachtelijke koude allerlei ziektes oplopen. Blijf maar liever in je gerieflijke woning.

Weeën

Wat kan ik je vertellen over de komende bevalling en kraamtijd? Wij zijn niet gewoon daarover te spreken, maar bij jullie is dat anders heb je me verteld.
Welnu, zodra ik sterke weeën krijg, zal Arie de baker waarschuwen. Zij heet Adriana Kamsteeg en woont niet ver bij ons vandaan, aan Buitendams. Jij noemde haar naam al eens, toen je haar 102-jarige dochter had gesproken.

Sluitlaken

Als de geboorte aanstaande is, stuurt de baker Arie erop uit om dokter Verhoeven te roepen. En ze zet een ketel water op het vuur zodat ze warm water zal hebben om moeder en kind te wassen. Na de bevalling wordt de kraamvrouw in een sluitlaken gewikkeld, om te voorkomen dat haar baarmoeder verzakt. Na tien dagen mag het sluitlaken af.

Na zeven dagen mag de kraamvrouw uit bed om zichzelf wat te wassen; tot die tijd doet de baker dat. Zij is tien dagen lang de baas in huis. Arie ziet daar nu al tegenop. En tegen 't kraambezoek. Dat bezoek brengt bijvoorbeeld een paar eieren mee, of een paar zelfgebreide babyslofjes. En de laatste dorpsroddels. Moeder zal vast biefstuk voor me kopen; daarvan moet ik na de bevalling aansterken.

Naam

De naamgeving is eenvoudig: als het een jongen wordt, noemen we het kind naar Arie's vader: Willem. Hij wordt dan de stamhouder. Een oudste meisje krijgt de naam een onzer moeders: Annigje of Plonia. Dat is vast gebruik. Is het waar dat jullie tot aan de geboorte geheimzinnig doen over de naam?

Je liefhebbende Plonia

3 opmerkingen:

  1. Geboren in 1955 in Musselkanaal, voor een deel getogen in Gorinchem, herken ik zo heerlijk veel in en op jouw blog...
    Ik blijf genieten!
    Hartelijke groetjes, nu, na veel omzwervingen, uit Dokkum.

    Jeanneke.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Die foto van de bedstee vind ik geweldig.
    In onze buurt (Noord-Limburg) was het de gewoonte om kinderen te vernoemen naar OVERLEDEN familieleden. Hoe nader verwant, hoe eerder aan de beurt. En overleden, de nieuwe wereldburger zou dan de goede eigenschappen van de overledene overnemen.
    Dit gebruik bleef tot lang in de 20e eeuw in gebruik.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Wat een mooi gebruik!
      Wel dan heb ik per ongeluk ook aan die gewoonte meegedaan.
      Mijn oudste dochter kreeg bij haar geboorte 5j geleden de naam van haar overleden tante als middelste naam. Dat vond ik wel passend. En mijn jongste dochter kreeg een naam die vaak in de familie van mijn man voorkwam als middelste naam.
      Ik denk dat dat tegenwoordig wel af en toe gebeurt.
      Groetjes,
      Nina

      Verwijderen

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...