Onthulling over grootvader

Arie heeft van wilgentenen een rammelaar
gemaakt, alvast voor de baby.

Hardinxveld, 17 augustus 1912

Beste Anne Marie,

Een prachtige foto heb je voor me gemaakt. Ik heb er goed naar gekeken en vroeg me af: varen er geen schepen op zee? Nergens op die grote waterplas kan ik een zeil bekennen. En dat je van Engeland niets kunt zien, hoe is het mogelijk.
Mijn neefje Gerrit heeft pas van een oude klomp een zeilscheepje gemaakt. Ik moest en zou met hem naar de rivier gaan. 'Tante Pleuntje, echte zeilschepen varen toch niet in de sloot?' zei hij. Nog liever was hij naar zee gereisd. Na ons bezoek aan de rivier heb ik voor Gerrit havermoutkoekjes gebakken, in de koekenpan. Wil je het recept hebben?

Minder haast

Je vraag om advies begrijp ik niet goed. Jouw tijd is zo anders dan de mijne. Je wilt dichter bij de natuur leven? Zijn er geen weilanden en grienden meer in jouw dorp? En als je meer tijd voor familie wilt, dan moet je misschien niet naar zee of naar Engeland gaan, zoals je de afgelopen weken hebt gedaan. In plaats daarvan kun je dan je ouders of zuster bezoeken. Ik spreek mijn gedachten maar vrijelijk uit, in de hoop dat ik je niet ontstem. En als je minder haast wilt, kun je wellicht minder buitenshuis gaan werken. Mijn leven is eenvoudiger. Ik ontmoet niet zoveel boeiende mensen, maar op d'n dijk komt soms bijzonder volk voorbij, dat moet ik wel zeggen.

Aan de drank
Wat ik je nog vertellen wil: onlangs vertelde moeder mij nog iets over de tweede vrouw van opa Izaak, de stiefmoeder van vader. Ik hielp moeder met bonen schoonmaken en we hadden het over een dronkaard in het dorp. 'Oordeel niet te hard Pleuntje', zei ze. 'Vaders stiefmoeder Maatje Kramer huisde slecht met haar man. Opa is zijn troost gaan zoeken in de drank, met de bekende gevolgen.' Ik zei: 'Wat erg voor vader.' Moeder schudde haar hoofd. 'Het was vooral erg voor jouw grootvader. Je vader woonde al vanaf zijn kleutertijd bij een tante; zijn moeder was immers gestorven.' Blijkbaar heeft moeder het moeilijk gevonden om te vertellen over grootvaders drankprobleem. Toen ze me eerder over hem vertelde (in juni schreef ik je erover) heeft ze er niets over gezegd.

Rammelaar
Met mijn zwangerschap gaat het goed. Ik voel me minder misselijk. Nu de eerste maanden voorbij zijn, durf ik te beginnen aan een breiwerk voor mijn kind. Eerst ga ik maar een spreitje maken voor in de wieg. Als de baby in februari geboren wordt, kan het nog bitter koud zijn. Arie heeft vorige week een rammelaar gemaakt. Zo knap, ik wist niet dat hij dat kon!

Je liefhebbende Plonia